Sint Petrus’ Bandenkerk of Hofkerk.
De oorspronkelijke naam van deze parochie, St. Petrus Banden, geeft een aanduiding over de ontstaansgeschiedenis. Duizend jaar geleden werden veel kerken gesticht met deze naam, verwijzend naar de ketenen of de banden van St. Petrus. Later werden deze kerken omgedopt tot St. Petruskerken.
Veel generaties kerkgangers zijn ter kerke gegaan in de Hofkerk, eerst in een houten kerkgebouw, later werd het een tufstenen kerk en in de 15e eeuw werd de gotische zaalkerk met toren gebouwd. Nog veel elementen hiervan kunnen we in onze kerk zien.
In de periode van 1648 tot aan de Franse tijd was de Hofkerk in gebruik door de protestanten. Voor het gebouw een periode van verval. De toren en een gedeelte van de kerk zijn ingestort. De toren werd niet herbouwd en de kerk werd enige meters korter. Ter vervanging van de toren werd in 1669 het klokkenhuis gebouwd, waarin een monumentale klok uit 1367 is opgehangen. In 1798 kon de kerk weer in gebruik worden genomen door de katholieken. In bijna twee eeuwen van opbouw en restauratie groeide de kerk uit tot een mooi ingerichte kerk.
Na de 2e wereldoorlog steeg het aantal inwoners van Bergeijk explosief en de kerk werd te klein bevonden. Modernisering en nieuwbouw waren de achtergrond om te besluiten tot het bouwen van een nieuwe kerk met toren, waarvan nu alleen nog de toren op de Elzenhof te zien is.
De oude kerk werd in de jaren zeventig als rijksmonument aangemerkt en gerestaureerd en aanvankelijk alleen gebruikt voor bijzondere diensten.
In de jaren tachtig en negentig werd het aantal vaste kerkgangers steeds minder. De moderne nieuwe kerk was te groot en de oude kerk kon weer opnieuw in gebruik worden genomen.
In de kerk zien we nu nog enige pronkstukken uit het verleden. Zeer bijzonder zijn de beelden van Sint Jan en Sint Lucia uit 1490 en de Kruisgroep met Maria en Johannes eveneens uit de 15e eeuw. Uit de 18e eeuw is het beeld van Maria met Kind. De altaarretabels, de biechtstoel, de communiebank, de gebrandschilderde ramen en het beeld van St. Petrus zijn gemaakt van 1800 – 1900. In 2001 werd de portaalzolder gebouwd, waarop een monumentaal Maarschalkerweerd orgel uit 1902 werd geplaatst.
Dit is een gotische kruiskerk zonder toren, maar met een klein kruistorentje, in pseudobasilikale stijl gebouwd. De toren is in 1650 omgevallen en nooit meer herbouwd. Het koor is uit 1422, en het laatgotische bakstenen dwarspand en schip stammen uit het begin van de 16e eeuw. Voor die tijd was het schip lager. Aan de zuidkant zijn de ramen hoger dan aan de noordkant, om een betere lichtval in de kerk te verkrijgen. Het schip en dwarspand hebben een vijfribbig tongewelf en het koor heeft een kruisribgewelf. Het interieur is sober. De kerk is van 1648 tot 1798 gebruikt voor de protestantse eredienst. Van 1888-1893 werd de kerk gerestaureerd en vergroot door Caspar Franssen. Na de 2e wereldoorlog bouwden de katholieken een nieuwe, grotere kerk op de Elzenhof waarin de belangrijkste monumenten uit het interieur geplaatst werden. De Hofkerk heeft leeggestaan van 1965-1994. In de jaren ’70 van de 20e eeuw werd de kerk tot rijksmonument verklaard en gerestaureerd. Ze werd aanvankelijk slechts voor bijzondere diensten gebruikt, maar toen het aantal kerkgangers verminderde heeft men de Hofkerk weer als parochiekerk in gebruik genomen en is de nieuwe kerk, op de toren na, gesloopt.
Het interieur bevat beelden van Sint-Jan en Sinte-Lucia uit 1490. Het Johannesbeeld wordt toegeschreven aan Meester Arndt van Utrecht en het Luciabeeld aan de Meester van de Heiligenbeelden uit Leende. Er is een apostelbeeld uit 1480, een tweetal Mariabeelden, een biechtstoel en een communiebank zijn uit de 18e eeuw. Het orgel is uit 1902. Het werd gebouwd door Michaël Maarschalkerweerd voor de Hervormde kerk te Geervliet, gerestaureerd van 1999-2001 en daarna in Bergeijk geplaatst. Het telt 21 registers en is vooral geschikt voor 19e eeuwse en 20e eeuwse muziek.
